Νέα πηγή ενέργειας ανακαλύφθηκε υπόγεια - Θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ολόκληρη χώρα για χιλιετίες

Η αναζήτηση για νέες πηγές καθαρής ενέργειας απέχει πολύ από το να έχει ολοκληρωθεί. Πρόσφατες ανακαλύψεις έφεραν στο φως την ύπαρξη γεωλογικού υδρογόνου — μιας φυσικής πηγής ενέργειας που εντοπίζεται υπόγεια και ενδέχεται να αλλάξει ριζικά το ενεργειακό μέλλον του πλανήτη. Σύμφωνα με μελέτη της Γεωλογικής Υπηρεσίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS), υπό την ηγεσία του γεωχημικού Geoffrey Ellis, ακόμα και το 2% αυτών των φυσικών αποθεμάτων θα μπορούσε να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες για περισσότερα από 200 χρόνια.

Το υδρογόνο που εντοπίζεται στο υπέδαφος είναι γνωστό ως γεωλογικό υδρογόνο, και διαφέρει σημαντικά από το συνθετικό, καθώς δεν απαιτεί πολύπλοκες και ενεργοβόρες διαδικασίες παραγωγής. Σήμερα, η προσοχή επικεντρώνεται κυρίως στο πράσινο υδρογόνο, που παράγεται με ηλεκτρόλυση μέσω ανανεώσιμων πηγών, και στο μπλε υδρογόνο, που δημιουργείται από φυσικό αέριο μέσω αναμόρφωσης με ατμό μεθανίου. Αυτές οι μέθοδοι είναι ακριβές και απαιτούν εκτενή υποδομή.

Αντιθέτως, το γεωλογικό υδρογόνο βρίσκεται ήδη στη φυσική του μορφή, έτοιμο προς αξιοποίηση. Εκτιμάται ότι περίπου 124 δισεκατομμύρια τόνοι υδρογόνου βρίσκονται παγιδευμένοι υπόγεια, και μόλις το 2% από αυτούς θα αρκούσε για να συμβάλει ουσιαστικά στην παγκόσμια μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Το υδρογόνο έχει τη δυνατότητα να καλύψει το 30% των ενεργειακών αναγκών βαρέων βιομηχανιών, συμπεριλαμβανομένης της αεροπλοΐας, καθιστώντας το θεμέλιο για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Η προέλευση και η δυναμική του γεωλογικού υδρογόνου

Το υδρογόνο αυτό δεν είναι υποπροϊόν της ανθρώπινης δραστηριότητας. Δημιουργείται φυσικά από χημικές αντιδράσεις μεταξύ νερού και ορυκτών πλούσιων σε ιόντα στον φλοιό της Γης. Ενώ στο παρελθόν πιστευόταν ότι το υδρογόνο διαφεύγει σταδιακά μέσω μικροσκοπικών ρωγμών, ανακαλύψεις σε περιοχές όπως η Αλβανία και η Δυτική Αφρική αποδεικνύουν ότι μπορεί να παγιδευτεί σε γεωλογικές «παγίδες υδρογόνου», πολύ κοντά στην επιφάνεια, και να παραμένει σταθερά αποθηκευμένο.

Πέρα από τις γνωστές ποσότητες, υπάρχουν ενδείξεις για έως και 6,2 τρισεκατομμύρια τόνους υδρογόνου κάτω από τον φλοιό της Γης. Αν μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε έστω και ένα μικρό ποσοστό αυτών, θα έχουμε στα χέρια μας μια σχεδόν ανεξάντλητη πηγή καθαρής ενέργειας.

Οι προκλήσεις της εξόρυξης

Παρά την τεράστια υπόσχεση, η εξόρυξη γεωλογικού υδρογόνου παραμένει δύσκολη. Πολλά από τα κοιτάσματα είτε είναι δύσκολα προσβάσιμα — όπως σε μεγάλα βάθη ή υπεράκτιες περιοχές — είτε είναι μικρού μεγέθους και η εκμετάλλευσή τους δεν θεωρείται ακόμη οικονομικά βιώσιμη. Επιπλέον, η γεωγραφική κατανομή αυτών των κοιτασμάτων παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη.

Η ομάδα του Ellis στο USGS εργάζεται ήδη για να εντοπίσει γεωλογικούς δείκτες που θα αποκαλύψουν τη θέση πιθανών αποθεμάτων υδρογόνου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και έχουν ήδη βρεθεί περίπου 110 εκατομμύρια κιλά υδρογόνου, η εξόρυξη εξακολουθεί να παρουσιάζει προκλήσεις.

Ωστόσο, χώρες όπως το Μάλι και η Αυστραλία προχωρούν δυναμικά σε προγράμματα εντοπισμού και αξιοποίησης γεωλογικού υδρογόνου, βλέποντας σε αυτό μια ευκαιρία για ενεργειακή ανεξαρτησία.

Το μέλλον είναι υπόγειο — και καθαρό

Η ανακάλυψη και αξιοποίηση του γεωλογικού υδρογόνου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας νέας εποχής. Η μετάβαση προς την πράσινη ενέργεια απαιτεί νέες υποδομές, επενδύσεις και προσαρμογή των κανονισμών, ωστόσο η προοπτική ενός σταθερού και καθαρού ενεργειακού πόρου, κρυμμένου λίγα μέτρα κάτω από τα πόδια μας, είναι πλέον πιο ρεαλιστική από ποτέ.

Το υδρογόνο μπορεί να μην είναι ακόμη η κύρια πηγή ενέργειας, αλλά αν συνεχιστεί η ερευνητική πρόοδος και ξεπεραστούν τα εμπόδια εξόρυξης, ίσως σύντομα αποτελέσει το θεμέλιο μιας πραγματικά βιώσιμης παγκόσμιας οικονομίας.